โครงการนี้ดำเนินการเพื่ออนุรักษ์และสืบสานวัฒนธรรมความเชื่อที่ดีงาม เกี่ยวกับการสร้างพระพุทธรูปแก้ว โดยรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับพระพุทธรูปแก้วและสร้างพระพุทธรูปแก้วต้นแบบ เพื่อนำไปอนุรักษ์และสืบสานวัฒนธรรมของชาวพุทธ
ร่องรอยแก้วในสยาม
ลูกปัดแก้ว
จากหลักฐานเชิงประจักษ์ของการขุดค้นโดยนักโบราณคดีและชาวบ้าน พิสูจน์ได้ว่าประมาณพันกว่าปีก่อนประวัติศาสตร์ ภาคใต้ตอนบนของประเทศไทยเคยเป็นแหล่งอุตสาหกรรมการผลิตลูกปัดส่งออก เนื่องจากพบร่องรอยของโรงงานที่มีวัตถุดิบในการทำลูกปัดและลูกปัดที่หยุดผลิตกลางคันมากมาย แต่ยังไม่ทราบแน่ชัดว่าคนผลิตและคนที่ทำการค้านี้เป็นใคร ทำไมจึงมีเทคโนโลยีขั้นสูงที่สามารถบรรจงสร้างสรรค์งานศิลปะได้งดงามเพียงนั้น ปัจจุบันลูกปัดโบราณที่ขุดได้ดังกล่าวถูกนำมาเป็นสินค้า โดยมีการทำการตลาดด้วยวิธีการต่าง ๆ ทำให้ลูกปัดซึ่งจัดว่าเป็นหลักฐานทางโบราณคดีที่จะบอกถึงเรื่องราวประวัติศาสตร์สูญหายไปเป็นจำนวนมาก นอกจากนี้ยังมีการขุดพบลูกปัดโบราณ โดยนักโบราณคดี สำนักศิลปากรที่ 11 จากแหล่งโบราณคดีบ้านเจียด อำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี
ตุ้มหูและกำไลแก้ว
การขุดพบตุ้มหูและกำไลโบราณ ลักษณะพิเศษจากแหล่งโบราณคดีบ้านเจียด อำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี โดย สำนักศิลปากรที่ 11 จากหลักฐานนี้แสดงว่า ในเขตบ้านเจียดนั้น มีการใช้เครื่องประดับตกแต่งที่ทำจากวัสดุแก้ว แต่ไม่พบหลักฐานการสร้างหรือแหล่งผลิตวัสดุแก้วในบริเวณนั้น
พระแก้วของไทย
จากประวัติการสร้างพระพุทธรูป จะพบว่าส่วนใหญ่สร้างด้วยศิลาทราย หินแกะสลัก หรือโลหะชนิดต่าง ๆ เช่น ทอง ทองเหลือง ทองแดง และทองสัมฤทธิ์ แต่ไม่ปรากฏหลักฐานทางประวัติศาสตร์อย่างชัดเจนเกี่ยวกับการสร้างพระพุทธรูปแก้ว มีแต่กำไล ตุ้มหู และลูกปัด เท่านั้นที่มีการค้นพบในด้านโบราณคดี สำหรับประเทศไทยมีพระแก้วที่สำคัญอยู่หลายองค์ ส่วนประวัติการสร้างไม่ปรากฏหลักฐานชัดเจนเป็นแต่ตำนานเล่าสืบต่อกันมา องค์พระแก้วดังกล่าวสร้างจากวัสดุหลายประเภท พระพุทธรูปบางองค์สร้างจากแก้วใส แก้วสีต่าง ๆ หรืออาจะเป็นหินธรรมชาติ เช่น หินเคี้ยวหนุมาน (ควอต์) หยกสีเขียว หยกสีขาว แล้วนำมาแกะสลัก
รายละเอียดเพิ่มเติม : การหล่อพระพุทธรูปแก้ว เพื่ออนุรักษ์ภูมปัญญาและสืบสานวัฒนธรรมความเชื่อ รายงานโครงการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ปี 2554
บรรณานุกรม
เรวัฒน์ เหล่าไพบูลย์, หัวหน้าโครงการ. (2554). รายงานโครงการทำนุบำรุงศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี การหล่อพระพุทธรูปแก้ว เพื่ออนุรักษ์ภูมิปัญญาและสืบสานวัฒนธรรมความเชื่อ. อุบลราชธานี: คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.