การศึกษาวิธีการออกแบบ ผลิต และการพัฒนาศิลปะเครื่องประดับทองโบราณเมืองอุบล ด้วยกระบวนการวิจัยแบบมีส่วนร่วม

Titleการศึกษาวิธีการออกแบบ ผลิต และการพัฒนาศิลปะเครื่องประดับทองโบราณเมืองอุบล ด้วยกระบวนการวิจัยแบบมีส่วนร่วม
Publication Typeวิทยานิพนธ์/Thesis
Year of Publication2555
Authorsเจตน์ เหล่าวีระกุล
Degreeศิลปประยุกต์ศาสตรมหาบัณฑิต -- สาขาวิชาการออกแบบผลิตภัณฑ์
Institutionคณะศิลปประยุกต์และการออกแบบ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
Cityอุบลราชธานี
Call NumberNK จ695ก
Keywordsการออกแบบเครื่องประดับ--อุบลราชธานี, ทอง--การผลิต, ศิลปะเครื่องประดับ, เครื่องทอง--อุบลราชธานี, เครื่องประดับทอง
Abstract

งานทองโบราณเมืองอุบลในปัจจุบันได้ประสบปัญหาทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม ทำให้กลุ่มลูกค้ามีค่านิยมการใช้งานทองแบบโบราณลดน้อยลง กลุ่มผู้ประกอบการร้านทองไม่สามารถจำหน่ายสินค้าได้มากเท่าในอดีต ส่งผลให้มีการจ้างงานช่างทองโบราณลดลง ทำให้ช่างทองส่วนใหญ่หันไปประกอบอาชีพอื่นแทน ภูมิปัญญาการทำงานทองของช่างทองโบราณเมืองอุบลฯ กำลังจะถูกลบเลือนและสูญหายไป เนื่องจากไม่มีการสืบทอดภูมิปัญญางานทองโบราณในคนรุ่นใหม่
การศึกษาวิธีการออกแบบ ผลิต และการพัฒนาเครื่องประดับทองโบราณเมืองอุบลด้วยกระบวนการการวิจัยแบบมีส่วนร่วมนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาประวัติความเป็นมาของศิลปะงานทองโบราณจากอดีตถึงปัจจุบัน 2) พัฒนาภูมิปัญญางานทองโบราณเมืองอุบลให้เป็นลักษณะรูปแบบงานทองร่วมสมัย และ 3) เผยแพร่ศิลปะงานทองโบราณในจังหวัดอุบลราชธานี
งานวิจัยนี้ใช้การวิจัยเชิงคุณภาพร่วมกับการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมโดยการศึกษาจากเอกสารที่เกี่ยวข้อง และกลุ่มช่างทองจังหวัดอุบลราชธานี ได้ทำการเก็บข้อมูลจากการสัมภาษณ์เชิงลึก จดบันทึก ภาพถ่ายในพื้นที่จังหวัดอุบลราชธานี
ผลจากการศึกษาพบว่า งานทองเมืองอุบลมีมาตั้งแต่สมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์จนถึงปัจจุบัน โดยมีการผสมผสานลวดลายรดน้ำและลายสลักไม้ โดยใช้เทคนิคการแกะลายและฝังเพชรซีกแบบรองซับของไทยโดยการผสมผสานกับรูปแบบลายปูนปั้นเขมรเข้าด้วยกัน ในการพัฒนาภูมิปัญญางานทองโบราณเมืองอุบลทำให้ได้งานทองโบราณร่วมสมัย 2 ชุด คือ ชุดงานทองริมแม่น้ำมูลและชุดงานทองลายโบราณ ซึ่งมีความแตกต่างกันในเทคนิค การขึ้นตัวเรือนงานทองในชุดงานทองริมแม่น้ำมูล และทดลองเทคนิคใหม่ในการเชื่อมประกอบชิ้นงานทองต่าง ๆ ในงานทองโบราณร่วมสมัยทั้งสองชุด
ตลอดระยะเวลาของการทำงานวิจัย ได้มีการพัฒนาทักษะ ความรู้ เทคนิคเชิงช่างต่าง ๆ จำเป็นที่จะต้องฝึกฝน คิดค้นหาเทคนิค ลวดลายใหม่ ๆ เพื่อให้เป็นทางเลือกกับผู้บริโภคและควรมีการพบปะสร้างความเป็นเครือข่ายเพื่อช่วยเหลือซึ่งกันและกัน

Title Alternate The study of procedures for designing, producing and developing Ubon's ancient gold jewelry through the participatory action research process