การศึกษาฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของสารอนุพันธ์จากใบหญ้าหวาน(สตีวิออล) ในการยับยั้งการเจริญเติบโตของชีสต์ในเซลล์ท่อไต MDCK: การประยุกต์ใช้ในการรักษาโรคถุงน้ำในไต

Titleการศึกษาฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของสารอนุพันธ์จากใบหญ้าหวาน(สตีวิออล) ในการยับยั้งการเจริญเติบโตของชีสต์ในเซลล์ท่อไต MDCK: การประยุกต์ใช้ในการรักษาโรคถุงน้ำในไต
Publication Typeงานวิจัย/Research report
Year of Publication2564
Authorsเชาวลิต ยั่วจิตร
Institutionวิทยาลัยแพทยศาสตร์และการสาธารณสุข มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
Cityอุบลราชธานี
Call NumberQK495.C74 ช741 2564
Keywordsการรักษาโรคไต, หญ้าหวาน -- เภสัชวิทยา, โรคถุงน้ำในไต, ไต -- โรค -- การรักษา
Abstract

การเติบโตของซีสต์ในโรคถุงน้ำในไตที่มีการถ่ายทอดทางพันธุกรรมแบบเด่น (autosomal dominant polycystic kidney disease, ADPKD) เกี่ยวข้องกับสาร cAMP และ ATP กระตุ้นการแบ่งเซลล์ซีสต์ใหม่ ส่งผลให้ซีสต์กกดเบียดเนื้อไจและทำให้เกิดภาวะไตวายเรื้อรังตามมา ปัจจุบันยังไม่มีการรักษาโรคถุงน้ำในไตที่มีประสิทธิภาพ จากการศึกษาที่ผ่านมาพบว่าสารอนุพันธ์จากใบหญ้าหวาน (สตีวิออล) สามารถชะลอการเติบโตของซีสต์จากเซลล์ MDCK นอกจากนี้ยังชะลอการเติบโตของซีสต์จากไตหนูโมเดลโรคถุงน้ำ (Pkd1flax/flax: Pkhd1-Cre mouse) ผ่านการยับยั้งโปรตีนที่ควบคุมการแบ่งเซลล์ซีสต์ใหม่ mTOR/S6K อย่างไรก็ตามยังไม่มีการศึกษากลไกของสารสตีวิออลในการชะลอการเติบโตของซีสต์จากเซลล์ MDCK เมื่อกระตุ้นด้วยสาร ATP วัตถุประสงค์ของการศึกษานี้ คือ เพื่อศึกษากลไกการออกฤทธิ์เพิ่มเติมของสารสตีวิออลจ่อการชะลอการเติบโตของซีสต์จากเซลล์ MDCK เมื่อกระตุ้นด้วยสาร ATP ผลการเพาะเลี้ยงซีสต์จากเซลล์ MDCK ในคอลลาเจนเจล พบว่า สาร ATP กระตุ้นการเติบโตของซีสต์จากเซลล์ MDCK และสตีวิออลชะลอการเติบโตของซีสต์จากเซลล์ MDCK สารสตีวิออลลดปริมาณแคลเซียมภายในเซลล์ทั้งก่อนและหลังกระตุ้นด้วยสาร ATP เมื่อวัดปริมาณแคลเซียมด้วยเทคนิค flurometric based assay อีกทั้งสารสตีวิออลที่ความเข้มข้น 100 μM ณ เวลา 6-24 ชั่วโมง พบว่า มีการลดการแสดงออกของโปรตีนที่ควบคุมการแบ่งเซลล์ซีสต์ใหม่ทั้ง phosphorylation ERK1/2 และ Wnt/β-catenin เป็นที่น่าสนใจอย่างยิ่งว่าสารสตีวิออลยังกระตุ้นการสลายโปรตีน Wnt/β-catenin ผ่านกลไก proteasome degradation ซึ่งฤทธิ์ของสารสตีวิออลในการลดการแสดงออกโปรตีน Wnt/β-catenin ถูกยับยั้งเมื่อใส่สารยับยั้งการทำงานของ Proteasome (MG-132) ผลของการศึกษาในครั้งนี้ชี้ให้เห็นว่าสารสตีวิออลชะลอการเติบโตของซีสต์ในเซลล์ MDCK ผ่านการลดปริมาณแคลเซียมภายในเซลล์ ลดการหลั่งคลอไรด์ ลดการแสดงออกของโปรตีน ERK1/2 และกระตุ้นการสลายโปรตีน β-catenin ผ่านกลไก proteasome degradation ดังนั้นสารสตีวิออลสามารถนำไปพัฒนาเป็นยารักษาโรคถุงน้ำในไตได้