จากการสืบค้นข้อมูลพบว่า บ้านเกษมเป็นหมู่บ้านที่เก่าแก่และเป็นชุมชนมาตั้งแต่โบราณกาล ตามตำนานเล่าขานกันว่า เมื่อครั้งอดีตกาลเมืองสาเกษหรือศรีสะเกษได้เกิดความแห้งแล้งอย่างรุนแรงนับหลาย ๆ ปี คือฝนฟ้าไม่ตก 7 ปีปลาย 7 เดือน กับอีก 7 วัน ติดต่อกัน ทำให้ไพรฟ้าข้าทาสตกระกำลำบาก อดอยากหิวโหย ต่างพากันอาศัยเผือกมันในป่าที่หาได้ กินต่างข้าวเพื่อประทังชีวิตไปวัน ๆ ท้าวคัธนามกับมารดาซึ่งอาศัยอยู่เมืองสาเกษก็ตกอยู่ในสภาพเดียวกัน วันหนึ่งท้าวคัธนามกับมารดาได้ออกแสวงหาเผือกมันเพื่อจะนำมาเลี้ยงชีพ ขณะที่พวกเขาทั้งสองขุดเผือกมันอยู่ในป่าทึบแห่งหนึ่ง ทั้งสองได้พบมันแซงหัวขนาดใหญ่ที่สุดเท่าที่เคยเห็นมา ทั้งสองต่างช่วยกันขุดด้วยความดีใจ เพราะว่าวันนี้ได้เผือกมากเป็นพิเศษ อ่านต่อ…
ศักดิ์ชาย สิกขา. (2553). สืบสานตำนาน เมืองเกษมสีมา. อุบลราชธานี : โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.