ตราบใดที่มนุษย์และสัตว์ยังต้องแสวงหาสิ่งต่าง ๆ มาบำรุงบำเรอชีวิต ตราบนั้นมนุษย์และสัตว์ก็ต้องทำงานเพื่อให้ได้มาซึ่งสิ่งเหล่านั้น แต่จะเป็นงานประเภทใด ดีหรือชั่ว สุจริตหรือทุจริต ก็แล้วแต่ความเหมาะสมและความประพฤติของแต่ละคนแต่ละสัตว์ คนส่วนมากทำงานเพื่อหาเลี้ยงปากท้องของตนเองและครอบครัว มีบ้างที่เผื่อแผ่ไปถึงคนยากคนจน ความหิวก็เป็นทุกข์ ความจนก็เป็นทุกข์ คนจึงต้องทำงานเพื่อบำบัดความหิวและความยากจน แม้พระพุทธเจ้าก็ทรงทำงาน หากพระองค์มิได้ทรงทำงานเพื่อสิ่งเหล่านั้นเหมือนชาวโลกทั่วไป แต่ทรงทำงานเพื่อประโยชน์สุขของชาวโลกทั้งมวล มีคนเป็นอันมากกล่าวหาพระพุทธองค์ตลอดจนพระสงฆ์ว่า เป็นผู้ไร้ประโยชน์ งอมืองอเท้าไม่ทำการทำงาน ซ้ำยังกินแรงสังคมด้วย เพราะอาศัยปัจจัย ๔ ที่ชาวบ้านต้องอาบเหงื่อต่างน้ำหามาด้วยความยากลำบาก เป็นอยู่อย่างสุขสบาย นับเป็นคำกล่าวที่รุนแรงมาก แต่ไม่ตรงต่อความจริง จริงอยู่พระพุทธเจ้าและพระภิกษุสงฆ์สาวกของพระองค์ มิได้เข้าไปมีส่วนในการสร้างสรรค์ความเจริญทางวัตถุให้แก่สังคม อันถือเป็นเปลือกนอกของชีวิต แต่ท่านได้สร้างความเจริญทางจิตใจ อันเป็นแก่นแท้ของชีวิตให้แก่สังคม เพราะฉะนั้นพระพุทธองค์และพระสาวกจึงทรงทำงานหนักมาก ในการที่จะยกระดับจิตใจของชาวโลกให้ตั้งอยู่ในคุณงามความดี มีศีลมีธรรม มีเมตตากรุณาต่อกัน ไม่เบียดเบียนข่มเหงประทุษร้ายกัน รักใคร่เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่กัน ทั้งยังสอนให้รู้ว่าอะไรเป็นบ่อเกิดของความทุกข์และจะดับความทุกข์ได้อย่างไรด้วย อ่านต่อ…
ประณีต ก้องสมุทร. (2523). พระพุทธกรณียกิจ. ม.ป.ท. : ม.ป.พ.