เสียงและบทสวดสู่ขวัญบ่าวสาวแต่งงาน โดย นายดอน ทานะมัย

“ศรี ศรีสิทธิพระพรบวรเวนวิเศษ อดิเรกเตโช ชยตุ ภวังค์ ชยมังคลัง ตโต โลมัง สุขัง พลัง อาวาหะวิวาโห ชยมหามุงคุล วันนี้แม่นวันดี วันดิถือมุตตะโชค โตกบนี้แม่นโตกไม้จันทร์ ขันใบนี้แม่นขันไม้แก้ว ขุนนางปุ่นแม่นแล้วจึงได้แต่งพาขวัญ อยู่สอนลอนชะล้าย มีทั้งฝ้ายผูกแขนแหวนใส่ก้อย ปัดน้อยสรอยสังวาล อาหารหลายเหลือมากสัพพะพร้อมซู่อันทังพลูพีนและหมากจีบ ฟ้าววางฮีบเดาดามาลาหอมฮ่วงเฮ้า เหล้าก้องแก้วใส่พาขวัญ ชวนกันมาม่วนเต้า เข้าต้มกล้วยใบศรี มีทั้งไข่หนวยดีเกลี้ยงปอดพระยอดไท้ทศพลญาณ องค์มาแต่เมืองฟ้ากวัดแหว่งหน้าทักชื่อขุนศรีขุนพัน สมศรีสันงามสะพาส ท่านจึงมีพระราชอาญา ปลงสิทธิชัยพรบวรแว่นวิเศษ อดิเรกเตโข ชยตุ ภวังค์ ชยมังคลัง ดังนี้เป็นเค้า ปรากฏเข้าเป็นปีสัมฤทธิชัยโชค ประกอบโยคเป็นมิ่งเมียขวัญ ตามสมควรโบฮานแต่งไว้ ขันดอกไม้กขึ้นเพียงตา ขันสมมาลุงตาเจ้าโคตรโผดเข้าไว้เงินขาว ลูกสาวกกลูกสาวกลางและลูกสาวหล่า เพิ่นคาดค่ามากบ่ยากแค้นดีหลี ปนแป้งดีพ่อแม่ ทังเฒ่าแก่แลตายาย ฝนฮวยฮำปีใหม่ ฟ้าฮ่ำฮ้องเดือนสามฝูงบ่าวฮามมาโอมนางงามค่ากว้าง บ่ให้ฮ้างเป็นของ ขอเป็นดองฮักยิ่ง ลูกแก้วกิ่งยังประสงค์ ฝูงวงษาตายายเบื้องปู เจ้าฮู้แล้วตกแต่งปุนแป้ง แพงคำฮักลูกแก้ว ปุนแล้วจึงยอมา มีทั้งอัมพาหอมห่วงเฮ้า เครื่องฮับเจ้าเหลือหลายทังตายายพ่อแม่ เฒ่แก่พร้อมสาวบ่าวนงฮาม มาช่วยยอพาขวัญเบื้องขวาเจ้าอยู่ลิเลี่ยน มาช่วยยอพาขวัญเบื้องซ้ายเจ้าอยู่สีเลียนเวียนขวา นั้นแม่นชายโถงแจกเหล้าฝูงผู้ฒั่งเทิงบ่น บัดนี้ข้อยจักเชิญเอาขวัญผัวเข้ามาเทียมเนื้อมาอยู่เฮื้อในคิง ข้อยจักเชิญเอาขวัญนางงามมาให้เข้ามาเทียมคู่ ทังขวัญเจ้กผู้เป็นผัว มาเยอขวัญเอย

ให้เจ้ามาเชยชมขวัญคู่แก้ว มาฮอดแล้วทัดดอกขุมฟูม บานจุมเจือแม่นดอกขัดเค้า ทัดดอกข้าวกวนตา เกศางามตั้งไหล่ เทียมท้าวใหม่วันดี ขวัญโฉมศรีสองเจ้าก็ให้มาอยู่เค้าในคิงมื้อนี้วันนี้ ขวัญแข้วให้มาอยู่แข้งลีลา ขวัญขาให้มาอยู่ขาลีล้าย เข้าอยู่คายไชยา ยามคนมาหาญห้าวแหนแห่ท้าวบาคาญในวันวานชมชื่น แห่เจ้าขึ้นหานางตีนหัวหางครุฑนาค หลาวเหล็กหลากผีหลวง ในดวงธรรมกล่าวไว้ที่นั่งให้สมควรบรวนแถนแต่งไว้ แบ่งให้เป็นคู่มานำลูกแก้ว พ่อแม่เฒ่าแก่ผูกแล้วให้เป็นคู่เทียมสอง ให้เจ้ามาปุนปองเป็นลูกพ่อ ปลูกไว้เป็นเฮือน สองบุญเฮืองลูกหล้า ฮักเกิ่งหน้าเทียมทัน ข้อยจักเชิญเอาขวัญบาคาญให้เจ้ามาเทียมไหล่ระใหม่เนื้อผิวบาง สมนางงามอยู่ถ้าอินทร์ฟากฟ้าปุนแป้ง ให้เจ้ามาเฝือแฝงเมียแพงเถิงเฒ่าฮ้อยขวบเข้านานยิ่งเทียระฆา ให้เจ้ามีบุตรตาหญิงชายอย่าน้อย ข้อยซ่วงใช้พ่อแสน ของกับแน่นให้เจ้ามีทุกสิ่ง ช้างม้ามิงอานคำ พญาธรรมตนองอาจ ฤทธิ์เดชกล้าฤาชาตามตำรากล่าวไว้ อินทร์ท่านไท้ถวายพร เป็นคำสอนสั่งโลก โตกขันแก้วฮับพาขวัญ คือดังสวรรค์มาตั้งแต่งอินทร์ท้าวแปแปงไขสอน ดอกไม้ซอนแซมเกล้า ข้อยจักเชิญขวัญเจ้าพร้อมพร่ำทั้งสอง มาเยอขวัญเอย

ยามเมื่อตาวันค่ำลงลับป่าแซง ยามเมื่อตาวันแดงลงลับป่าไม้ ให้ขวัญนางมาเทียมนางอย่าช้า แม่เจ้าแอ้มส้วมถ้าครองหา มีทั้งผ้ากาแพรลายซ้อนเสื่อ รัศมีแก้วเฮื่อปักแส่วไหมแดง ขวัญจอมแพงให้เข้ามาเทียมคู่ ขวัญเจ้าอยู่ฟากฟ้าแดนไกลก็ให้มามื้อนี้วันนี้ มาเยอขวัญเอย

ให้เจ้ามาสาเกษเกล้าทัดดอกบัวระพัน ให้เจ้ามาทาจันทน์แม่เจ้าแต่งไว้ ให้เจ้ามาทัดดอกไม้ค้องเกษสวยรวย มวยบ่ยาวประสงค์ใส่ซ้อง ฝูงพี่น้องบ้านใต้คอยหา นางธิดาบ้านเหนือมาคอยเบิ่งหน้าเพิ่นซ่าเจ้าบุญกว้างซู่ภาย ให้เจ้ามาเสวยงายพาขวัญแต่งใหม่ ใหได้ป้อนข้าวป้อนไข่ขวัญเจ้าทังสอง ตามทำนองโบฮานแต่งไว้ หมอบอกให้ว่ามื้อนี่วันดี ข้อยจักเอาสองศรีเฮียงหมอนซ้อนเสื่อ ให้เจ้าได้สืบเชื้อพ่อแม่แทนเฮือนเถิงปีเดือนฝนฮวยฮ้อนฮ่ำ วันเจ็ดแปดค่ำให้เจ้าอยู่จำศีล วันสิบสี่สิบห้าค่ำให้เจ้ายินดีตักบาตร อย่าให้ขาดทานศีลขวัญตาให้เจ้ามาอยู่ตายีแย้ม ขวัญแก้มแลขวัญคาง ขวัญเอวบางขวัญนมพรั่งพร้อม ให้มานั่งล้อมอ้อมอยู่พาขวัญมาเยอขวัญเอย

มื้อนี่แม่มื้อดีวันนี้แม่นมื้อเฮ้าผู้เฒ่าเกิดเป็นสาวกะว่าแม่นมื้อนี่วันนี้ ข้อยท่านได้แทนเฮือนก็ว่าแม่นมื้อนี้วันนี้ นอนหลับได้เงินหมื่นก็ว่าแม่นมื้อนี้วันนี้ นอนตื่นให้ได้เงินแสนก็ว่าแม่นมื้อนี้วันนี้ แขนท้าวก่ายแขนนางก็ว่าแม่นมื้อนี้วันนี้เข้าเต็มฉางล้นขื่อกะว่าแม่นมื้อนี่วันนี้ สามวันให้เจ้าได้แก้วมงคลมาถ้าเจ้าเนอ ห้ามื้อให้เพิ่นได่เสื้อผ้ามาหาเจ้าเนอ ให้แขนท้าวก่ายแขนนนาง สุขสบายพร่ำพร้อม ให้อ่อนน้อมตั้งต่อชมเชย เจ้าเป็นเขยให้เจ้าทำใจกว้าง อย่าได้กล่าวอ้างสัพสิ่งอันใด ไล่ไก่ให้เจ้าว่าโซ่ ไล่หมาให้เจ้าว่าเซ่ ไล่ควายให้เจ้าว่าฮือ เจ้าอย่าได้ดื้อเตะเตี่ยวชุยลุยต่อหน้าเจ้าโคตร อย่าหากโพดสัพสิ่งอันใด ให้มีใจใสต่อนางแก่นไท้เจ้าเป็นลูกใภ้ให้เจ้าฮักแม่ผัวอย่าให้เว้าหนัว ๆ ขวัญผัวเชิงชู้ เจ้าผู้ฮู้นักปราชญ์ฟังธรรม เถิงเดือนดำอย่าได้ไปเที่ยวเล่นยามค่ำ เฮือนหลังต่ำนั่นแม่นเฮือนอา ชายคาสูงหลังใหญ่ กะทอดใส่บ้านลมหลังกลมนั้นแม่นเฮือนพ่อ เกยชายต่อหลังสูง แม่นเฮือนสูงแลเฮือนป้า หลังหน้ากว้างตั้งใส่แขนนาง ลายลวงกลมฮูปนาค แป้นพื้นฮาบมุงกระเบื้องดินขอหมีหอเย็นหลังสูงพร้อมพาบโฮงม้าสาด แขวนหิ่งอาชาไนย ไหในเฮือนโฮงน้ำบ่อแก้ว หลังนั้นพ่อให้แล้วแก่ลูกทังสอง ให้เจ้ามาปุนปองกินทานอย่าไฮ้ ให้เจ้าได้หยาดน้ำยืนยิ่งเทียระฆา ได้กินชิ้นให้เจ้าส่งเฮือนอา ได้กินปลาให้เจ้าสงเอือนย่า เพิ้นซ่าเจ้าบุญกว้างซูภาย มีลูกชายให้ได้ผู้ประเสริฐ ให้เจ้าได้ลูกแก้วเกิดฮ่วมอุทร ให้เจ้าได้ฟังคำสอนตายายพ่อแม่ ใจแผ่กว้างพี่น้องวงษา ตาเบื้องซ้ายเจ้าอย่าเหลียวเบิ่งชาย ตาเบื้องขวาเจ้าอย่าแลดูชู้ เถิงยามแลงให้เจ้าหาพาข้าว เถิงยามเช้าให้เจ้าแต่งพางาย อย่าได้นอนหลับหลายตื่นสวยผิดฮีต ให้เจ้าจีบหมากไว้ประสงค์แต่งพางาย เจ้ามีผัวให้เจ้าทิ้มใจเก่า เหล้าไหน้อยให้เจ้ายายไพร่ เหล้าไหใหญ่ให้เจ้ายายขุน มื้อมุงคุณของเจ้านางแก้ว หมอกล่าวแล้วซ้ำตื่มถวายพร เป็นคำสอนพระอินทร์สั่งโลก เจ้าหากมีโชคแล้วเจ้าค่อยเพียรเอา มาเยอขวัญเอย

ขวัญผัวให้เจ้ามาชมเมียนีหน่ำ เถิงยามค่ำให้เข้าบ่อนนอนหัวอยู่ลี้ในเฮือนตนคำกังวลบ่มัว ขวัญหัวเจ้าอย่าได้คว่ากลางคืนเดือนมืดเจ้าอย่าเทียวเขียวค่ำ เดือนดำเจ้าอย่าได้เทียวเล่น กลางเวนอย่าเที่ยวท่อง มาอยู่ห้องหอแก้วซุ่มเย็น มาเยอขวัญเอย

ให้เจ้ามาอยู่เฮือนพื้นแป้นหญ้าแฝดมุงหนา มาอยู่เฮือนพื้นแป้นหญ้าคามุงถี่ มาฮอดแล้วขวัญเจ้าอย่าได้เที่ยวโคจร เดิ๊กอรชรขวัญเจ้าอย่าได้เทียวบ้าน ขี้คร้านให้เจ้านอนเฮือนนำพ่อนำแม่ นำลูกนำเต้า ให้เจ้ามากินข้าวขุนแต่งใส่พา ของมวลมาพร้อมทุกสิ่ง ขุนจัดหาเขาเดาดาแต่งไว้แล้ว มาเยอขวัญเอย

เชิญเจ้าเข้ามาหาในกายาคนป่วยไข้ เจ้าอย่าได้เฮฮ้อนจงพลันมา เจ้าบ่มาเทวดาซิตามเอาเจ้าแล้ว เจ้าบ่ต่าวมื้อนี้นางนาทน้อยธรณีจักไปผูกเจ้าไล่เอาขวัญ ฝูงเทวดาทุกหมู่ สะพู่พร้อมคอยนาง มาเยอขวัญเอย

มากินข้าวพาเงินตกแต่งไว้แล้ว พาคำแปงแต่งแล้ว พาแก้วแลพาทอง เชิญเจ้ามาอยู่ห้องเสวยพาเทวราช อย่าคลาดแคล้วแล่นหนี ของดีมีทุกอย่าง เชิญเจ้ามาอยู่ปางแก้วดอมหมู่วงษา ทังตายายพ่อแม่ ทังเฒ่าแก่ลูกหลานเหลน ทังงัวควายแลช้างม้า ข้อยข้าพร้อมหมู่ทาสา มาเยอขวัญเอย

มาฮอดแล้วให้ยินเจ้าสบาย หายโภยภัยทุกข์โศกวิปโยคหนักหนา ขอให้หายคาพยาธิฮ้าย เจ็บแข้งให้รา เจ็บตาแลปวดท้องเจ็บที่ท้องเจ็บในตัว ปวดหัวแลปวดไหล่ เชิญขวัญเจ้าไต่ข้ามาคิง ให้หายโพยภัยพยาธิ ทังอุบาทว์แลอนตาย ทังภายในและภายนอก ขวัญเจ้าออกก็ให้มา มาเยอขวัญเอย

มาฮอดแล้วเจ้าอย่าหนี ให้พันปียาวยิ่ง ขวัญแก้วจิ่งจงมาฟากน้ำก็ให้มา ฟากขาก็ให้ข้าม มาฮ่อวมห้องเคหา อุอะ มุมะ มุนมา ชยตุ ภวังค์ ชยมังคลัง โสตถิ เต โหตุ สัพพทา แต่นี้ไปหน้าขวัญเจ้าให้อยู่หมั้นยืนนาน ตลอดกาลอายุขัย ให้ขวัญเจ้าหมั้นเหมือนดังเขาจักรวาล ให้เจ้าหมั้นเที่ยงเหมือนพระนิพพานอย่าคลาดแคล้ว อยู่หมั้นแล้สวัสดี ทีฆายุโก โหตุ สัพพทา อโรคภยาเวราโสกา สัตตุจุปัททวา อเนกาอันตรายาปิ วินัสสันตุ อเสสโตฯ”

หมายเหตุ : บทสู่ขวัญอาจไม่ตรงกับเสียงที่หมอพราหมณ์สวด อาจเปลี่ยนไปตามลีลาของหมอพราหมณ์แต่ละคน