กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปข้าว ศูนย์การเรียนรู้บ้านม่วง

กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปข้าว ศูนย์การเรียนรู้บ้านม่วง เป็นกลุ่มชาวบ้านที่รวมกลุ่มกันเพื่อแปรรูปข้าวเป็นผลิตภัณฑ์ข้าวกล้องงอก ข้าวอินทรีย์ และผงข้าวกล้องงอกพร้อมชง เพื่อจำหน่ายและสร้างงานสร้างรายได้ให้กับชาวบ้านในชุมชน ตั้งอยู่ในตำบลสมสะอาด อำเภอเดชอุดม จังหวัดอุบลราชธานี

กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปข้าว

กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปข้าว เป็นส่วนหนึ่งของศูนย์การเรียนรู้บ้านม่วง ตำบลสมสะอาด อำเภอเดชอุดม จังหวัดอุบลราชธานี โดยการรวมกลุ่มเกษตรกรกันมีสมาชิกราว 14 คน ก่อนหน้านี้ได้รวมกลุ่มกันเพื่อผลิตข้าวอินทรีย์เพื่อจำหน่าย ต่อมาได้เพิ่มการแปรรูปเป็นข้าวกล้องงอกผงพร้อมชง ซึ่งเริ่มแปรรูปกันในปี 2557 เป็นการเพิ่มมูลค่าให้ผลิตภัณฑ์และเพิ่มรายได้ให้กับเกษตรกร ข้าวที่นำมาทำข้าวกล้องงอกคือ ข้าวหอมมะลิ และข้าวไรซ์เบอรี่ ซึ่งสมาชิกในกลุ่มเป็นผู้ปลูกเอง เป็นการปลูกแบบอินทรีย์ เมื่อจะนำมาแปรรูปก็จะซื้อข้าวจากสมาชิกในกลุ่มก่อน

วิธีการทำผงข้าวกล้องงอกพร้อมชง ของศูนย์การเรียนรู้บ้านม่วง

นำข้าวเปลือกมาล้างให้สะอาด แล้วแช่น้ำไว้ 1 วัน 1 คืน โดยระหว่างแช่น้ำนั้นจะทำการล้างข้าวทุก ๆ 6 ชั่วโมง ถ้าเริ่มแช่ข้าวตอน 6 .00 น. ทิ้งไว้ประมาณ 6 ชั่วโมง ก็จะล้างข้าวและเปลี่ยนน้ำแช่ เพื่อไม่ให้มีข้าวมีกลิ่นเหม็น กล่าวคือ ถ้าแช่ข้าวเวลา 06.00 น. ก็จะทำการล้างข้าวและเปลี่ยนน้ำเวลา 12.00, 18.00 และ 24.00 น.
ล้างข้าวให้สะอาดอีกครั้ง บรรจุลงในกระสอบปุ๋ย ปิดปากกระสอบ และคว่ำกระสอบลง เพื่อให้ข้าวงอก ใช้ผ้าคลุมกระสอบไว้เพื่อให้อยู่ในสภาวะร้อนชื้น ทิ้งไว้อีก 1 คืน
เปิดดูว่าข้าวงอกหรือยัง โดยสังเกตว่ามีรากงอกออกมาตรงจมูกข้าวเป็นรากสีขาวเล็ก ๆ หรือเรียกว่า แบบแตกปากนกกระจอก ซึ่งระยะนี้ข้าวที่งอกจะมีสารกาบาอยู่มาก ช่วงฤดูร้อนและฤดูฝนอัตราการงอกของข้าวจะดีกว่าฤดูหนาว
นำข้าวมาล้างเพื่อเตรียมการนึ่ง
การนึ่งข้าวเพื่อหยุดไม่ให้ข้าวงอก โดยจะนึ่งด้วยหวดแบบอีสาน ใช้เวลาประมาณ 10-20 นาที เพื่อให้ข้าวสุก หรือสังเกตจากการแตกของเปลือกข้าวในกรณีของการนึ่งข้าวหอมมะลิ แต่ข้าวไรซ์เบอรี่เมื่อนึ่งแล้วเปลือกข้าวจะไม่แตกต้องอาศัยการจับเวลา
นำไปตากแดดให้แห้งบนผ้าแยงสีเขียว เกลี่ยให้บางเสมอกัน ถ้าแดดแรงให้เวลา 1 วัน ข้าวก็จะแห้งพอดี
นำไปสีเพื่อเอาเปลือกออก ซึ่งจะเป็นโรงสีขนาดเล็ก ก็จะได้เมล็ดข้าว สามารถนำไปบรรจุขายได้
การแปรรูปเป็นผงข้าวพร้อมชง ก็จะนำข้าวสารงอกที่สีได้แล้วมาคั่วด้วยไฟอ่อน ๆ คนตลอดเวลาจนกว่าจะมีสีเหลืองเล็กน้อย ซึ่งข้าวจะส่งกลิ่นหอมออกมา
พักไว้ให้เย็น จากนั้นฝัดด้วยกระด้งเพื่อเอาฝุ่นและกากออก
นำไปบดและร่อนเอาผงละเอียด ซึ่งจะต้องทำหลายรอบจนกว่าจะได้ผงข้าวตามที่ต้องการ ผงข้าวที่ผลิตจะมีการเพิ่มน้ำตาลให้มีรสหวานเพื่อให้รับประทานได้ง่ายขึ้น และรสธรรมชาติซึ่งไม่มีการผสมน้ำตาล

กาบา สารอาหารจากจมูกข้าว

กาบา (GABA – Gamma Amino Butyric Acid) เป็นสารอาหารที่เกิดขึ้นในส่วนของจมูกข้าวและเกิดขึ้นในภาวะที่ข้าวกำลังงอก กาบามีบทบาทที่สำคัญต่อระบบประสาท ระบบเผาผลาญและช่วยกระตุ้นฮอร์โมนที่สร้างการเจริญเติบโตของเซลล์ใหม่ให้กับร่างกาย จากการทดลองของนักวิจัยพบว่าสารกาบา ช่วยป้องกันการเกิดโรคอัลไซเมอร์ พาร์กินสัน และมะเร็งบางชนิด ปัจจุบันมีการใช้สารกาบาในการผลิตยารักษาโรคที่เกี่ยวกับระบบประสาท เช่นโรควิตกกังวล โรคนอนไม่หลับ และโรคลมชัก ดังนั้น การรับประทานข้าวหอมมะลิกาบานูริซ อย่างน้อยวันละ 150-200 กรัม เป็นประจำทุกวันจะช่วย

ควบคุมน้ำหนัก และควบคุมระดับน้ำตาลในเส้นเลือด
กระตุ้นฮอร์โมนที่ช่วยสร้างการเจริญเติบโตของเซลล์ใหม่ให้กับร่างกาย
ชะลอการเสื่อมของเซลล์ป้องกันการเกิดริ้วรอยที่เกิดจากวัย
ควบคุมระดับคอเลสเตอรอลช่วยป้องกันการเกิดโรคหัวใจความดันโลหิตสูง
รักษาและป้องกันโรคอัลไซเมอร์ พาร์กินสัน และโรคที่เกี่ยวกับระบบประสาท
ผ่อนคลายความตึงเครียด ทำให้มีอารมณ์ดี และช่วยในการนอนหลับ

พิกัดภูมิศาสตร์ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปข้าว ศูนย์การเรียนรู้บ้านม่วง

14.841395, 104.999059

ที่ตั้ง กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปข้าว ศูนย์การเรียนรู้บ้านม่วง

เลขที่ 102 หมู่ที่ 10 ตำบลสมสะอาด อำเภอเดชอุดม จังหวัดอุบลราชธานี โทร. 089-8471390, 087-2541254

บรรณานุกรม

อำไพ รอดคำทุย. (2560). สัมภาษณ์ 25 พฤษภาคม 2560.

MGR online. (2552). เปิดความลับทำข้าวกล้องงอก อร่อยแถมได้ GABA สูง กับ มข., 19 กันยายน2560. http://www.manager.co.th/Qol/ViewNews.aspx?NewsID=9520000040000.