วัดภูหล่น ปฐมสมถวิปัสสนากัมมัฎฐานของ หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต

วัดภูหล่น ปฐมสมถวิปัสสนากัมมัฎฐานหรือสถานที่ศึกษาและปฏิบัติธรรมแห่งแรกของพระอาจารย์มั่น ภูริทัตตะเถระ ซึ่งอยู่ใกล้กับบ้านเกิดของท่านด้วย วัดภูหล่นเจริญรุ่งเรืองขึ้นด้วยการพัฒนาของพระครูกมลภาวนากร (สีทน กมโล) พระนักพัฒนาสงเคราะห์ที่มีความกตัญญูและเสียสละเป็นทิฏฐานุคติแก่บุคคล ตั้งอยู่ในอำเภอศรีเมืองใหม่ จังหวัดอุบลราชธานี

วัดภูหล่น-หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต-ศรีเมืองใหม่

การบุกเบิกสถานปฏิบัติธรรมภูหล่น

ภูหล่น อยู่ห่างจากบ้านคำบง ซึ่งเป็นบ้านเกิดของหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ประมาณ 5 กิโลเมตร ในราวปี พ.ศ. 2440 หลวงปู่เสาร์ กันตะสีโล ซึ่งเป็นพระอาจารย์ของท่านได้นำท่านมาอบรมสมาธิบนภูหล่นแห่งนี้ ซึ่งมีลักษณะลานหินกว้างมีเพิงหิน เต็มไปด้วยไข้ป่าและสัตว์ร้าย หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ท่านจึงได้นำชาวบ้านมาช่วยขนหิน ดินโคลน ขึ้นมาก่อเป็นถ้ำพอเป็นที่อยู่อาศัยกันสัตว์ร้ายมารบกวนเวลาทำความเพียร เคยมีเหตุการณ์เกิดขึ้นขณะนั่งวิปัสสนาอยู่นั้น ได้มีเสือจะเข้ามาทำร้ายแต่ก็ไม่สามารถจะทำอะไรท่านได้ ปัจจุบันนี้ยังมีรอยเท้าเสือปรากฏอยู่ ณ สำนักสงฆ์ภูหล่นแห่งนี้ เป็นรอยเท้าเสือที่ไม่มีเล็บบนผนังเพิงพักนั้น หลังจากหลวงปู่เสาร์ กันตะสีโล  พระอาจารย์ของท่านได้อบรมจนรู้ชัดว่ากำลังสมาธิอันแน่วแน่ ได้เกิดขึ้นแล้วในหลวงปู่มั่น ท่านจึงได้เเยกจากไป หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ท่านได้บำเพ็ญภาวนาอยู่บนภูหล่น ประมาณ 5 ปี ท่านจึงได้จากสถานที่แห่งนี้ไป หลังจากท่านได้แสดงธรรมเทศนาอบรมโยมมารดาจนเกิดศรัทธา ออกประพฤติศีลพรหมจรรย์ตามท่านไป ในราวปี พ.ศ. 2449 หลังจากนั้นท่านก็ไม่ได้ย้อนกลับมาที่ภูหล่นอีก  ที่แห่งนี้จึงเป็นปฐมสมถวิปัสสนากัมมัฎฐานของ หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต

วัดภูหล่น-หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต-ศรีเมืองใหม่

พระครูกมลภาวนากร (สีทน กมโล) ผู้พัฒนาวัดภูหล่น

ผู้มีบทบาทสำคัญอีกท่านหนึ่งที่เคยได้พักปฏิบัติธรรมอยู่ที่วัดภูหล่น คือ พระครูกมลภาวนากร (สีทน กมโล) อดีตเจ้าคณะตำบลพิบูลมังสาหาร (ธรรมยุติ) ถือได้ว่าเป็นพระนักพัฒนาสงเคราะห์ที่มีความกตัญญู เสียสละเป็นทิฏฐานุคติแก่บุคคลได้รูปหนึ่ง ชาติสกุลเดิมท่านเกิดในสกุล รักพงษ์ บิดาชื่อ นายเต็ง มารดาชื่อ นางจันดี รักพงษ์ ท่านเกิดเมื่อวันที่ 14 สิงหาคม พ.ศ. 2493 ที่บ้านเลขที่ 89 หมู่ 1 บ้านห้วยไผ่ ตำบลกุดชมพู อำเภอพิบูลมังสาหาร จังหวัดอุบลราชธานี มีพี่น้องร่วมท้องเดียวกัน 4 คน เป็นชาย 2 คน หญิง 2 คน ท่านเป็นบุตรคนแรก

ท่านจบการศึกษาปีที่ 4 ที่โรงเรียนพิบูลมังสาหาร (วิภาคย์วิทยากร) พออายุครบ 22 ปี ท่านบรรพชาอุปสมบท ณ วัดภูเขาแก้ว เมื่อวันที่ 16 กรกฎาคม พ.ศ. 2515 โดยพระครูพิบูลธรรภาณเป็นอุปัฌาย์ พระอาจารย์สมศรี อุตตโม เป็นพระกรรมวาจาจารย์ พระอาจารย์บุญเย็น โรจโน เป็นอนุสาวนาจารย์ หลังจากการบรรพชาอุปสมบทท่านได้ตั้งใจศึกษาพระปริยัติธรรม จนสามารถสอบนักธรรมชั้นเอกได้ ปี พ.ศ. 2517 ด้วยอุปนิสัยสนใจปฏิบัติใฝ่ในวิเวกกรรมฐาน ศึกษาธรรมปฏิบัติกับ หลวงปู่สาย จารุวณฺโณ หลวงปู่กิ ธมมุตตโม และหลวงปู่บุญมาก ฐิติปญโญ ด้วยความอุตสาหะสนใจใครรู้ท่านได้ออกภาวนาตามสถานที่วิเวกต่าง ๆ เพื่อบำเพ็ญสมณะธรรม ครั้งหนึ่งท่านได้พักปฏิบัติธรรมที่วัดภูหล่น หลังจากท่านกลับจากวัดภูหล่นมาพักที่วัดภูเขาแก้ว ท่านได้เกิดนิมิต  ในนิมิตนั้นเป็นการบอกให้ท่านกลับไปบูรณะวัดภูหล่น ซึ่งเป็นสถานที่บำเพ็ญปฐมสมถะ-วิปัสสนาของบูรพาจารย์หลวงปู่เสาร์ กันตสีโล และหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต จากนั้นท่านได้ตัดสินใจเป็นผู้นำการบูรณะปฏิสังขรณ์วัดภูหล่น ระหว่างปี พ.ศ. 2527 จนได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อวันที่ 30 มิถุนายน พ.ศ. 2538 ปัจจุบันสถานที่แห่งนี้กลายเป็นที่รู้จักของสาธารณะชนทั่วไป

ต่อมา พ.ศ. 2542 ท่านได้รับอาราธนานิมนต์จากทางคณะเจ้าหน้าที่บ้านเมือง ขอให้ท่านมาบูรณะปฏิสังขรณ์วัดสิรินธรวรารามภูพร้าว ซึ่งเป็นสถานที่บูรพาจารย์ หลวงปู่บุญมาก ฐิติปัญโญ ในฐานะที่ท่านเป็นศิษย์ท่านจึงรับอาราธนานิมนต์มาบูรณะปฏิสังขรณ์ จนได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อวันที่ 9 กันยายน พ.ศ.2547 รวมเวลา 7 ปี

สุดท้ายตรงกับวันจันทร์ที่ 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2549 ท่านเริ่มอาพาธหนักจนถึงวันศุกร์ที่ 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2549 เวลา 14.19 น. ท่านได้ละสังขารมรณภาพ รวมสิริอายุ 55 ปี 34 พรรษา

ปัจจุบันสำนักสงฆ์ภูหล่น เป็นสถานที่ที่ศักดิ์สิทธิ์แห่งหนึ่งที่ชาวบ้านจะเดินทางไปทำบุญอยู่เสมอ และบริเวณโดยรอบของสำนักสงฆ์ภูหล่นนั้นร่มรื่นธรรมชาติสวยงามมาก จากบริเวณนี้มองออกไปจะเห็นทิวทัศน์แนวเทือกเขาหัวตัด และที่นาของชาวบ้านด้านล่างได้ชัดเจน

วัดภูหล่น-หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต-ศรีเมืองใหม่ วัดภูหล่น-หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต-ศรีเมืองใหม่ วัดภูหล่น-หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต-ศรีเมืองใหม่ วัดภูหล่น-หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต-ศรีเมืองใหม่

ที่ตั้ง วัดภูหล่น

ตำบลสงยาง อำเภอศรีเมืองใหม่ จังหวัดอุบลราชธานี

พิกัดภูมิศาสตร์ วัดภูหล่น

15.636161, 105.276807

บรรณานุกรม

ชีวประวัติโดยสังเขป พระครูกมลภาวนากร. (ป้ายประชาสัมพันธ์)

ศูนย์ข้อมูลข่าวสารอิเล็กทรอนิกส์ของราชการ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย. (2560). วัดภูหล่น, 11 กันยายน 2560. https://thai.tourismthailand.org/

Tag

การทอผ้าไหม การทำต้นเทียนพรรษา การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม การปฏิบัติธรรม การแกะสลักเทียนพรรษา ครูภูมิปัญญาไทย บุญมหาชาติ บุญเดือนแปด ชุมชนทำเทียนพรรษา บ้านชีทวน พักผ่อนหย่อนใจ พิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน พิพิธภัณฑ์ท้องถิ่น ดนตรีพื้นบ้าน ดนตรีพื้นเมืองอีสาน ต้นเทียนพรรษาประเภทติดพิมพ์ ต้นเทียนพรรษาประเภทแกะสลัก ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น ประเพณีท้องถิ่น ประเพณีอีสาน ประเพณีแห่เทียนพรรษา วัดหนองป่าพง วิถีชีวิตคนอีสาน วิปัสสนากรรมฐาน ศิลปกรรมญวน ศิลปกรรมท้องถิ่นอีสาน ศิลปะญวน สถาปัตยกรรมท้องถิ่น สถาปัตยกรรมท้องถิ่นอีสาน สถาปัตยกรรมในพุทธศาสนา สาขาวัดหนองป่าพง สิม หัตถกรรมการทอผ้า อำเภอพิบูลมังสาหาร อำเภอตระการพืชผล อำเภอน้ำยืน อำเภอม่วงสามสิบ อำเภอวารินชำราบ อำเภอเขมราฐ อำเภอเขื่องใน อำเภอเดชอุดม อำเภอเมืองอุบลราชธานี อุบลราชธานี อุโบสถ ฮีตสิบสอง