การศึกษาอายุและการเติบโตของปลาหมูขาว (Yasuhikotakia modesta) ในแม่น้ามูลและแม่น้าชี จังหวัดอุบลราชธานี

ปลาหมูขาว (Yasuhikotakia modesta, Bleeker, 1864) เป็นปลาที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจนิยมนำมาประกอบอาหารและเพาะเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม มีการทำการประมงกันอย่างแพร่หลายในประเทศไทย การศึกษาครั้งนี้ได้ศึกษาอายุและการเติบโตของปลาหมูขาวด้วยกระดูกหู (otolith) จากแม่น้ำสายหลัก 2 สาย ในพื้นที่จังหวัดอุบลราชธานี ได้แก่ แม่น้ำมูล ใช้ตัวอย่างปลา 120 ตัวอย่างความยาวเหยียด (total length) ตั้งแต่ 4 ถึง 20 เซนติเมตร จากการศึกษาอายุด้วยวิธีการอ่านวงวัน (daily ring) พบว่ามีอายุตั้งแต่ 60 วัน ไปจนถึง 443 วัน ในขณะที่ปลาหมูขาวจากแม่น้ำชี ใช้ตัวอย่างปลา 120 ตัวอย่าง มีความยาวเหยียด (total length) ตั้งแต่ 4 ถึง 18 เซนติเมตร พบว่ามีอายุตั้งแต่ 65 ถึง 411 วัน และการศึกษาการเติบโตจากแบบจำลอง von Bertalanffy โดยปลาหมูขาวในแม่น้ำมูล พบค่าความยาวอนันต์เท่ากับ 26.36 เซนติเมตร ค่าสัมประสิทธิ์การเติบโต เท่ากับ 1.20 ต่อปี และค่าดัชนีประสิทธิภาพการเติบโต (phi-prime value, (') เท่ากับ 1.85 ซึ่งปลาหมูขาวในแม่น้ำชี มีค่าความยาวอนันต์เท่ากับ 18.51 เซนติเมตร ค่าสัมประสิทธิ์การเติบโต เท่ากับ 1.44 ต่อปี และค่าดัชนีประสิทธิภาพการเติบโต (phi-prime value, 0') เท่ากับ 1.62 ในขณะเดียวกันการศึกษาลักษณะภายนอกของปลาหมูขาว ที่พบจากทั้ง 2 แหล่งน้ำ พบลักษณะที่คล้ายคลึงกันคือ ในลูกปลาวัยอ่อน (juvenile) มีแถบสีดำพลาดขวางลำตัว 9-11 แถบ แถบสีดำดังกล่าวจะเริ่มจางลง และจะหายไปเมื่อปลาโตเต็มวัย (adult) การศึกษาขนาดของกระดูกหูพบว่าปลาหมูขาวในแม่น้ำมูลมีขนาดของกระดูกหูที่ใหญ่กว่าปลาหมูขาวในแม่น้ำชี ซึ่งพบว่าแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < 0.05)และการศึกษารูปร่างของกระดูกหูพบว่ามีลักษณะคล้ายคลึงกัน ยกเว้นบริเวณส่วนหน้ากระดูกหู หรือ anterior ของปลาหมูขาวในแม่น้ำมูลจะยื่นยาวกว่า ผลจากการศึกษาทั้งหมดในครั้งนี้ ทำให้ทราบถึงอายุและการเติบโตของปลาหมูขาวในแม่น้ำมูลและแม่น้ำชี จังหวัดอุบลราชธานี เพื่อใช้เป็นข้อมูลเบื้องต้นสำหรับการศึกษา การประเมินสภาวะทรัพยากรประมงในครั้งถัดไป